سفر هوایی بهعنوان یکی از سریعترین و راحتترین روشهای جابهجایی، روزانه میلیونها نفر را در سراسر جهان جابهجا میکند. این نوع سفر نیز همانند هر تجربه دیگری با چالشها و مشکلاتی همراه است که میتواند حقوق مسافر در پرواز را تحتتاثیر قرار دهد. از تاخیرها و لغو پروازها گرفته تا مشکلات مربوط به چمدانها و خدمات در حین پرواز، همه این موارد میتوانند تجربه سفر شما را تحتالشعاع قرار دهند.
ما تصمیم داریم تا در این مقاله به بررسی حقوق مسافران در پروازهای داخلی و خارجی بپردازیم. هدف از این بررسی، آگاهیبخشی به مسافران از حقوق قانونی خود در مواجهه با مشکلات و چالشهای سفر هوایی است. تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.
حقوق مسافر در پروازهای داخلی
این حقوق و قوانین توسط سازمان هواپیمایی کشور بهمنظور حفاظت از مسافران در برابر مشکلات احتمالی وضع شدهاند. در ادامه، حقوق مسافر در پروازهای داخلی را بررسی خواهیم کرد.
ضوابط مربوط به صدور بلیت
شرکتهای هواپیمایی موظفاند پس از دریافت وجه، بلیط را بلافاصله صادر کرده و به مسافر تحویل دهند. درصورت تاخیر در صدور بلیط و بروز خسارت مالی، مسئولیت آن بر عهده شرکت هواپیمایی یا نماینده فروش خواهد بود.
عدم تبعیض (Discrimination-Non)
این مورد از حقوق مسافر در پرواز به این معناست که هیچ تفاوتی در ارائه خدمات به مسافران براساس عوامل مختلفی همچون نژاد، جنسیت، مذهب و … نباید وجود داشته باشد. رعایت این حق، تضمینکننده برخورداری همه مسافران از خدمات استاندارد و عادلانه در طول سفر هوایی و مراحل سوار شدن به هواپیما سفر داخلی است.
تاخیر پرواز (Delay Flight)
برای رعایت حقوق مسافر در پروازهای داخلی، شرکت هواپیمایی باید ازطریق سیستمهای اطلاعرسانی فرودگاه و همچنین با حضور نمایندهای در میان مسافران، دلایل تاخیر را با احترام و متانت توضیح دهد و از آنها عذرخواهی کند.
در تاخیرهای بین یک تا دو ساعت، شرکت هواپیمایی باید از مسافران با میانوعده پذیرایی کند. اگر تاخیر بین دو تا چهار ساعت باشد، علاوهبر پذیرایی، مسافران باید امکان برقراری تماس تلفنی، تغییر پرواز یا انصراف از پرواز و دریافت کامل وجه بلیط را داشته باشند. در مواردی که تاخیر بیش از چهار ساعت طول بکشد، شرکت موظف است یک بلیط مشابه با ۳۰ درصد تخفیف به مسافران ارائه دهد.
درصورتیکه تاخیر بیش از دو ساعت بهدلیل شرایط جوی نامساعد یا دلایل امنیتی باشد، شرکت هواپیمایی موظف است میانوعده ارائه داده و وجه بلیط را بهصورت کامل بازپرداخت کند.
یکی از حقوق مهم مسافران، حق دسترسی سریع و امن به خدمات فرودگاهی است. در فرودگاه مهرآباد، بخش سی ای پی (CIP) این حق را به شکل ویژهتری برای مسافران ارائه میدهد. سی ای پی با فراهم کردن امکاناتی همچون تسریع در روند چکاین، عبور سریع از گیتهای امنیتی و استفاده از خدمات ویآیپی (VIP)، به مسافران این امکان را میدهد تا از زمان و انرژی خود به بهترین شکل استفاده کنند. برای اطلاع بیشتر در مورد این خدمات میتوانید با شماره تلفن سی آی پی فرودگاه مهرآباد تماس بگیرید.
ابطال پرواز توسط شرکت حملکننده (Cancellation flight)
شرکت موظف است بسته به زمان اعلام لغو پرواز، اقدامات مختلفی را در قبال مسافران انجام دهد. این تعهدات ممکن است بسته به سیاستهای شرکتهای هواپیمایی مختلف، شامل خدمات و جبران خسارات بیشتری باشد.
- اگر لغو پرواز حداقل یک هفته پیش از موعد اعلام شود، شرکت موظف به بازپرداخت کامل وجه بلیط است.
- درصورت لغو پرواز بین یک هفته تا ۲۴ ساعت قبل از پرواز، علاوهبر بازپرداخت وجه، مسافر حق دریافت یک بلیط مشابه با ۳۰ درصد تخفیف را دارد.
- اگر لغو پرواز از ۲۴ ساعت مانده به پرواز تا لحظه پرواز اعلام شود، شرکت علاوهبر بازپرداخت وجه، باید یک بلیط مشابه با ۵۰ درصد تخفیف نیز ارائه دهد.
اما این موارد در شرکت های هوایی در فرودگاه های بین المللی ایران متفاوت اند.
تغییر مسیر اجباری توسط شرکت هواپیمایی در طول پرواز
درصورت تغییر مسیر اجباری و توقف پرواز در مکانی غیر از مقصد یا نقطه میانی مشخصشده در بلیط، شرکت هواپیمایی موظف است مسافران را به مبدا یا مقصد نهایی انتقال دهد. در صورتی که قصد دارید به دبی سفر کنید بهتر است بهترین زمان سفر به دبی را در نظر بگیرید تا سفری رویایی را در پیش داشته باشید.
ممانعت از سفر (Boarding Denied)
درصورتیکه مسافر باوجود داشتن بلیط تاییدشده و حضور بهموقع برای پذیرش، بهدلیل محدودیت ظرفیت پرواز از سفر باز بماند و بهطور داوطلبانه به این امر رضایت ندهد، شرکت هواپیمایی موظف است مسافر را در کوتاهترین زمان ممکن به مقصد درجشده در بلیط منتقل کند. این انتقال میتواند با پروازهای خود شرکت یا سایر شرکتها و در همان کلاس پروازی یا بالاتر انجام شود.
فقدان یا آسیبدیدگی چمدان (Baggage Damaged or Lost)
درصورت فقدان، آسیبدیدگی یا تاخیر در تحویل بار مسافر، شرکت هواپیمایی موظف به پیگیری، جستوجو و جبران خسارت طبق شیوهنامههای موجود است. مسافر باید بلافاصله پس از وقوع مشکل و قبل از ترک فرودگاه، گزارش و لیست محتویات چمدان را به شرکت هواپیمایی ارائه داده و فرم مربوطه را تکمیل کند.
مسافرین توانخواه (Passenger Disabled)
ایرلاینهای ایرانی موظف به تامین تسهیلات لازم برای مسافران دارای نیازهای ویژه جسمی هستند. البته این موضوع مشروط بر این است که مسافر حداکثر ۴۸ ساعت قبل از پرواز شرایط خود را به شرکت هواپیمایی اطلاع دهد. این خدمات، تنها برای مسافرانی ارائه میشود که کد SSR در بلیط آنها درج شده باشد.
حقوق مسافر در پروازهای خارجی
این حقوق براساس ماده ۱۹ پیمان ورشو تنظیم شدهاست. بسیاری از حقوق مسافر در پروازهای خارجی مشابه با پروازهای داخلی است؛ اما گاهی تفاوتهای جزیی بین آنها دیده میشود. بهعنوان مثال، بازههای زمانی مربوط به پرداخت خسارت درصورت ابطال بلیط یا تاخیر پرواز، تفاوتهایی با پروازهای داخلی دارد. شما میتوانید با مراجعه به قوانین ایرلاین موردنظر، اطلاعات بیشتری را در این زمینه بهدست آورید. همچنین در هنگام سفر خارجی دانستن قوانین فرودگاه امام خمینی نیز مانع از ایجاد مشکلات احتمالی خواهد شد.
سخن پایانی
آگاهی از حقوق مسافر در پروازهای داخلی و خارجی اهمیت بسیاری دارد. این آگاهی به شما کمک میکند تا در مواجهه با مشکلات احتمالی مانند تاخیر در پرواز، بتوانید از حقوق خود بهرهمند شوید؛ همچنین، لازم بهذکر است که درصورت بروز تاخیر، مسافران میتوانند با رزرو خدمات CIP فرودگاه مهرآباد برای پروازهای داخلی و فرودگاه امامخمینی برای پروازهای خارجی، از سالن لانژ و امکانات استراحت اختصاصی بهرهمند شوند تا در فضایی آرام و راحت، منتظر انجام پرواز خود باشند.