یکی از رایج‌ترین اضطراب‌ها در میان مسافرانی که با هواپیما سفر می‌کنند، ترس از پرواز است که میتواند از نگرانی درباره ایمنی هواپیما گرفته تا ترس از ارتفاع، احساس عدم کنترل یا ترس از قرار گرفتن در فضای بسته باشد. در برخی از افراد ایرفوبیا باعث استرس خفیف و در بعضی دیگر باعث اضطراب‌های شدید و حاد میشود که در این مواقع بهتر است از انجام سفرهای هوایی اجتناب کرد.
با توجه به اهمیت این موضوع، اگر شما یا یکی از نزدیکانتان درگیر این نوع ترس هستید و به دنبال راهکارهای مفید برای کنترل آن می‌گردید، در این مطلب همراه ما باشید تا به شما بگوییم ترس از پرواز چیست؟ علل رایج آن کدام است و روشهای مقابله با آن شامل کدام موارد میشود؟
منظور از ترس از پرواز چیست؟
ایرفوبیا یا ترس از پرواز نوعی فوبیای رایج است که شامل ترس از استفاده از وسایل نقلیه‌ای چون هواپیما و بالگرد یا ترس از سفر هوایی میشود. افرادی که به این نوع ترس مبتلا هستند، ممکن است از جنبه‌های مختلف سفر هوایی نظیر برخاستن و فرود آمدن هواپیما یا محبوس شدن در آن بترسند. البته افرادی هم وجود دارند که به دلیل فکرکردن به داشتن یک مسافرت هوایی دچار این نوع اضطراب می‌شوند.
مطالعات نشان می‌دهد که در سال 5/2 تا 40 درصد از مردم، ترس ناشی از سفر هوایی را تجربه می‌کنند. شاید جالب باشد که بدانید طبق آمارها، میزان مرگ و میر در مسافرت با هواپیما کمتر از مسافرت با دیگر وسایل نقلیه است. با این وجود، مشکل ترس از سفر با هواپیما و پرواز میتواند اثرات جدی بر روی کیفیت زندگی افراد داشته باشد. برای کاهش این ترس و اضطراب، کنترل اضطراب پیش از سفر میتواند به شما کمک کند. تکنیکهای آرام‌سازی مانند تمرینات تنفسی و مدیتیشن قبل از پرواز میتواند از شدت این اضطراب‌ها بکاهد و تجربه پرواز شما را راحت‌تر و لذت‌بخش‌تر کند.
علائم و نشانه‌های ترس از پرواز چیست؟
افرادی که دچار این نوع ترس هستند، با فکرکردن به پرواز یا سوارشدن به هواپیما ممکن است اضطراب و استرس شدیدی را تجربه کنند؛ بنابراین اگر شما هم ترس از پرواز دارید، بهتر است تا حد ممکن از سفر با هواپیما خودداری کنید و از تماشای فیلم، خواندن کتاب یا خبرهای مربوط به سفرهای هواپیما هم دوری نمایید. پس اگر هنگام قدم گذاشتن به هواپیما یا فکرکردن درباره سفر هوایی دچار علائم زیر شدید، به احتمال زیاد دچار ایرفوبیا هستید.
به طور کلی علل رایج ترس از پرواز عبارت‌اند از:
- حالت تهوع
- تب و لرز
- تپش قلب
- بی‌حالی و سرگیجه
- تنگی نفس
- تعریق بیش از اندازه
- احساس خفگی
- بروز مشکلات گوارشی
- قرمز و داغ شدن پوست بدن
علل رایج ترس از پرواز که بهتر است بدانید
تحقیقات نشان می‌دهد که علائم بروز ترس از پرواز ممکن است در فردی با فرد دیگر متفاوت باشد و این امر به مجموعه‌ای پیچیده از عوامل فیزیولوژیکی، اجتماعی و روانی بستگی دارد. با این وجود، برخی از علل رایج ترس از پرواز شامل موارد زیر میشود: کارهای ممنوعه در پرواز نیز میتواند باعث افزایش استرس و اضطراب در میان مسافران شود. انجام فعالیت‌های ممنوعه مثل استفاده از وسایل الکترونیکی غیرمجاز یا دخانیات در داخل کابین میتواند بر تجربه پرواز تأثیر منفی بگذارد و نگرانی‌های اضافی برای دیگر مسافران ایجاد کند.
- محیط زندگی؛ در صورتی که والدین ترس از سفر هوایی یا پرواز داشته باشند، ممکن است فرزندان آنها هم این نوع ترس را تجربه کنند و به این اختلال مبتلا شوند.
- داشتن تجربه تلخ از سفر هوایی یا سقوط هواپیما؛ افرادی که اطرافیانشان را بر اثر یک حادثه هوایی از دست داده‌اند یا اینکه خودشان از یک حادثه سقوط هواپیما جان سالم به در برده‌اند، ممکن است دچار اختلال ترس از پرواز باشند.
- محرک‌های محیط اطراف؛ طبق مطالعات انجام شده، محرک‌هایی نظیر تأخیر در پرواز، شرایط هوایی نامساعد، اطلاع رسانی درباره مشکلات هواپیمایی و همچنین وجود بیماری‌های زمینه‌ای، میتواند باعث بروز فوبیای پرواز در افراد شود.
با روشهای مؤثر برای غلبه بر ترس از پرواز آشنا شوید
در پاسخ به این سؤال که آیا ترس از پرواز طبیعی است؟ راهنمای کامل برای غلبه بر آن شامل چه روش‌هایی میشود؟ باید بگوییم انجام برخی کارهای ساده میتواند به کنترل این فوبیا و اضطراب اجتماعی در افراد کمک کند؛ بنابراین روشهای مؤثر برای غلبه بر ترس از پرواز و راهکارهای مدیریت آن عبارت‌اند از:
- پیدا کردن ریشه ترس از پرواز؛ در بیشتر مواقع، پرواز و سوارشدن به هواپیما ممکن است منشأ ایرفوبیا در فرد نباشد و دلایل دیگری باعث بروز آن شود. به همین علت بهتر است قبل از تلاش برای غلبه بر این نوع ترس، ابتدا ریشه ایرفوبیا را پیدا کنید. ترس از سفر هوایی خفیف مثل کلاستروفوبیا و ترس در مرگ در بین افراد بسیار رایج است و با شناخت محرکی که باعث به وجود آمدن آن میشود، خیلی راحت میتوان این نوع ترس را کنترل نمود.
- آشنایی با علت تکان خوردن هواپیما و بال‌های آن؛ بسیاری از تکان‌هایی که هنگام پرواز با هواپیما آن را احساس می‌کنید، بر اثر جریان بادهای ضعیف اتفاق می‌افتد و لذا بهتر است بدانید که برای رویارویی و مدیریت این جریان‌ها هواپیماها به صورت ویژه‌ای ساخته شدهاند، لذا جای هیچ‌گونه نگرانی نیست. همچنین اگر با نگاه کردن از پنجره هواپیما به بیرون و دیدن بال‌های در حال تکان خوردن آن دچار اضطراب میشود، هرگز نترسید، چراکه این بال‌های خم شونده مانند کمک فنرهای یک ماشین به راحتی مسیر حرکت هوایی هواپیما را هموار می‌کنند.
- شناخت ویژگیهای ایمنی هواپیما؛ یکی دیگر از روشهای مؤثر برای غلبه بر ترس از پرواز و مقابله با آن، شناخت ویژگیهای ایمنی هواپیما و کسب اطلاعات بیشتر درباره نحوه طراحی آن است که به شما کمک می‌کند تا در شرایط اضطراری بتوانید استرس و اضطراب خود را کنترل کنید. به عنوان مثال، جالب است بدانید که هوای کابین هواپیما هر سه دقیقه یکبار عوض میشود تا ویروس‌ها و باکتری‌های داخل هوا از بین بروند.
- دقت در انتخاب صندلی هواپیما؛ از جمله مواردی که در هنگام پرواز، مسافران میتوانند بر روی آن کنترل داشته باشند، انتخاب صندلی هواپیما است؛ بنابراین اگر ترس از پرواز دارید، پیشنهاد می‌کنیم برای داشتن صندلی مناسب، بیشتر هزینه نمایید. بعد از ریشه‌یابی ترس خود، با انتخاب صندلی درست می‌توانید محرک‌های موجود در محیط اطراف خود را هم خنثی کنید. مثلاً اگر از ارتفاع می‌ترسید، بهتر است از انتخاب صندلی کنار پنجره‌ها دوری کنید یا اگر نیاز به فضای بیشتری دارید، می‌توانید بلیط فرست کلاس را خریداری کنید.
- صحبت با مهمانداران هواپیما؛ بسیاری از افراد ترسی از پرواز با هواپیما ندارند و بیشتر ترسشان از خارج شدن کنترل وضعیت از دستشان است؛ بنابراین چنانچه شما هم جزو این دسته از افراد هستید، بهتر است با یک مهماندار صحبت کنید تا خیالتان از این بابت راحت شود. مهمانداران هواپیما همواره در کنار شما هستند و میتوانند به شما بیشترین کمک را برسانند. آنها برای مقابله با انواع نشانه‌های ایرفوبیا مثل سرگیجه، حالت تهوع یا از هوش رفتن آموزش دیده‌اند و برای بهتر شدن شرایط روحی و جسمی شما تلاش خواهند کرد.
کلام آخر
با توجه به مطالب بیان شده در خصوص آیا ترس از پرواز طبیعی است؟ راهنمای کامل برای غلبه بر آن دانستید که ایرفوبیا یکی از شایع‌ترین ترس‌ها بوده که در افراد دیده میشود و ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود. با این وجود، آموزش تکنیکهای تنفسی، انجام مدیتیشن و تمرینات آرامش‌بخش، مطالعه درباره استاندارها و ایمنی هواپیما، شرکت در دوره‌های تسلط به ترس از سفر با هواپیما و رواندرمانی از جمله روشهای مؤثر برای غلبه بر ترس از پرواز هستند که شما می‌توانید برای کاهش علائم این ترس آنها را انجام دهید. همچنین، لازم است که قبل از پرواز، به ممنوعیت دارویی در پروازهای خارجی توجه کنید. بسیاری از داروها ممکن است در برخی کشورها مجاز نباشند یا محدودیت‌هایی برای حمل آنها در طول پرواز وجود داشته باشد، بنابراین بهتر است پیش از سفر از مقررات دارویی مقصد خود مطلع شوید تا مشکلات قانونی ایجاد نشود.
با توجه به اینکه ترس از پرواز میتواند بر روی کیفیت زندگی افراد اثر بگذارد، اگر تمایل دارید درباره اینکه ترس از پرواز چیست؟ و دیگر روشهای مقابله با آن بیشتر بدانید، می‌توانید با کارشناسان ما در ارتباط باشید تا شما را راهنمایی نمایند.
سوالات متداول
1. آیا با تکنیکهای تنفسی میتوان ترس از پرواز را کاهش داد؟
بله، تکنیکهای تنفسی و مدیتیشن میتوانند به کاهش استرس و اضطراب در طول پرواز کمک کنند. این تمرینات به آرامش بدن و ذهن کمک کرده و علائم ترس از پرواز را کاهش میدهند.
2. آیا ترس از پرواز ممکن است بر کیفیت زندگی تأثیر بگذارد؟
بله، ترس از پرواز میتواند بر کیفیت زندگی افراد تأثیر بگذارد. این ترس ممکن است افراد را از سفرهای کاری، تفریحی یا خانوادگی باز دارد. در چنین مواردی، بهتر است از روشهای رواندرمانی و تسلط بر ترس استفاده شود.
3. آیا ایمنی هواپیما در کاهش ترس از پرواز مؤثر است؟
بله، آگاهی از ایمنی هواپیما و ویژگیهای ایمنی آن میتواند به کاهش ترس از پرواز کمک کند. هواپیماها برای مقابله با بحرانها و تکانها طراحی شدهاند و ایمنی آنها به طور مداوم بررسی میشود.
